Schaatsen op natuurijs
In Noord-Holland en Utrecht is het op tal van plaatsen mogelijk te schaatsen op veilig ijs van natuurijsclubs. Daarnaast zijn er ook mogelijkheden om een toertocht te schaatsen bij zeer sterk ijs. Het natuurijs op lokale ijsbanen maar ook de toertochten door polders en over meren vormen een eldorado voor liefhebbers van schaatsen op natuurijs.
De natuurijsclubs maken de inschatting of er geschaatst kan worden op hun natuurijsbaan. Dat kan een landijsbaan zijn maar ook een ijsbaan op een plas, gracht, kanaal of ja zelfs een meer. De ijsmeesters van deze natuurijsclubs bepalen of het ijs op hun ijsbaan veilig en sterk genoeg is. Een toertocht kan pas doorgaan als het natuurijs betrouwbaar is. Het ijs moet minimaal 12 cm dik zijn. Bovendien moeten er meerdere tochten op die dag in de regio of over geheel Nederland worden verreden.
IJsclubs aangesloten bij de KNSB en ingedeeld bij het Gewest Noord-Holland / Utrecht worden vanuit dit Gewest ondersteund en geadviseerd en op bepaalde punten ook getoetst met betrekking tot veilig schaatsen op natuurijs. De basis informatie voor het schaatsen bij een KNSB ijsclub op natuurijs in Noord-Holland en Utrecht vindt u hier. Voor specifieke informatie in een bepaald gebied, dorp of stad raden wij u aan contact te zoeken met de ijsclub ter plekke.
Toerschaatsen op natuurijs is gaaf
Er zijn meer dan 38 verschillende toertochten in Noord-Holland en Utrecht mogelijk als het vriest en het natuurijs betrouwbaar is. De polders en meren vormen een eldorado voor liefhebbers van toerschaatsen op natuurijs. De schaatsroutes gaan langs mooie plekjes. De dorpen en het landschap zien er vanaf natuurijs anders uit. Voor kinderen en scholen is een ruime keuze uit kortere afstanden mogelijk. Toerschaatsen is veelzijdig.
Een toertocht kan pas doorgaan als het natuurijs betrouwbaar is. Het ijs moet minimaal 12 cm dik zijn. Dat wordt door ijsmeesters van ijsclubs gecontroleerd. IJclubs nemen allerlei voorzorgsmaatregelen om een toertocht in goede banen te leiden: o.a. wakken afzetten, bruggen markeren (denk om je rugzak), schaatsroutes sneeuwvrij maken, parkeerplaatsen reserveren en EHBO-posten inrichten. Werkboeken ofwel draaiboeken en vergunningen moeten in orde zijn. Daarna gaat het licht op "groen" en kan een toertocht worden gereden.
Ruimte voor toerschaatsen
Dammen vormen obstakels voor vismigratie, vaar-, kano- en schaatsroutes. Duikers zijn vaak verstopt met bagger, flap en afval. Bruggen zijn vaak te laag en te smal.
In opdracht van de NKB en KNSB heeft de Grontmij in 2000 de knelpunten van kano- en schaatsroutes in kaart gebracht. Er is toen ook een praktische handreiking voor oplossingen opgesteld. Eenvoudige oplossingen zijn vaak al afdoende. Toon Steltenpool heeft zich hiervoor jarenlang ingezet.
Wat kan de gemeente, de provincie en/of het waterschap doen? Er zijn verschillende mogelijkheden, bij voorbeeld:
- Dammen en duikers vervangen door bruggen met een onderdoorgang hoogte van minimaal 1,50 meter.
- Vaar-, kano- en schaatsroutes op kaarten van bestemmingsplannen en Natura 2000 gebieden vastleggen.
- Ontheffingen voor natuur-, water- en bouwprojecten toetsen op de effecten voor vismigratie, vaar-, kano- en schaatsroutes.
- Nieuwe combinaties van ecologische (vismigratie) en recreatieve verbindingen (vaar-, kano- en schaatsroutes).
- Wegbewijzering van vaar-, kano- en schaatsroutes, plaatsnaamborden langs de waterkant bij dorpen (naar voorbeeld van fietsknooppunten en sloepennetwerken).
Voorzieningen voor vismigratie en recreatie kunnen vaak meeliften met grote projecten. De kosten van deze voorzieningen vormen meestal slechts een fractie van de totale investering van een project.
Provincie Noord-Holland gaat in de komende jaren verscheidene bruggen renoveren of vervangen. Positief is dat zij ijsclubs tijdig benaderd om knelpunten te bespreken. Dit resulteert in praktische oplossingen. Bij de provinciale brug te Oosthuizen wordt de kluunplek gecombineerd met een faunapassage. De provinciale brug te Monnikendam wordt voorzien van platen met sparingen waaraan beugels van vlonders kunnen worden opgehangen.
Veranderende activiteiten natuurijsverenigingen
Het organiseren van toertochten is van oudsher de kernactiviteit van natuurijsverenigingen. Echter vanwege het veranderende klimaat en het daardoor uitblijven van voldoende dik natuurijs voor toertochten ondernemen steeds meer verenigingen noodgedwongen alternatieve activiteiten om hun leden toch schaatsplezier te kunnen laten beleven. Deze activiteiten zijn erop gericht om ook bij geringe of korte vorstperioden natuurijs aan te kunnen bieden of bij geheel uitblijven van vorstperioden uit te wijken naar kunstijs op een van de 5 kunstijsbanen in het Gewest NHU. Hieronder een overzicht:
Mocht het dan een keer een heuse winter worden dan kunnen de natuurijsverenigingen weer volop uitpakken. Er wordt dan van alles georganiseerd zoals: